Üye Girişi
Elektrik tesisatlarında bulunan sistem, genel olarak 2'ye ayrılır. Bunların ilki enerji kablolarından oluşan güçlü akım kabloları ve diğeri de zayıf akım kablolarıdır. Güçlü akım kabloları, elektrik tesisatlarında akımı taşıyan hatları kapsar. Zayıf akım kabloları ise düşük voltajlı olan ve veri ya da iletişim sinyallerini ileten kabloları barındırır. Son yıllarda yapılarda akıllı sistemlerin kullanımı yaygınlaştı. Bu nedenle zayıf akım kablolarına da elektrik tesisatlarında daha fazla yer verildiğini söyleyebiliriz.
Elektriksel anlamda düşük gerilim taşıyan kablolar, zayıf akım kablosu olarak adlandırılır. Kontrol ya da iletişim gibi amaçlarla kullanılan bu kabloların genellikle 50 voltun daha altındaki sinyalleri taşıdığını söyleyebiliriz. Dolayısıyla bu kabloların sesi, görüntüyü, veriyi taşımak için kullanıldığı da belirtilebilir. Yüksek gerilimli enerji hatlarından çok daha farklı özelliklere sahip olan zayıf akım kabloları, sinyal bütünlüğünü koruyacak bir biçimde tasarlanır ve üretilir.
Dış kılıf kısımları korumalı olduğundan dış etkenlere karşı da dayanıklı bir yapıda olurlar. Bakır örgü kaplamalar elektromanyetik parazitlerden ve radyo frekanslarından etkilenmeden veri iletiminin sorunsuz bir şekilde yapılmasını sağlarlar.
Güvenlik sistemlerinde ve yangın alarm sistemlerinde de zayıf akım kablolarının yoğun bir şekilde kullanıldığını söyleyebiliriz. Bununla birlikte internet ağlarında ve ses sistemlerinde de tercih edilen bir kablo türüdür. Zayıf akım kablolarının kullanım alanları şöyledir:
Yangın alarm sistemleri
Yangın alarm sistemleri bu kabloların en sık kullanıldığı alanların başında gelir. Kontrol panelleri arasındaki sinyal iletimi çoğunlukla zayıf akım kabloları ile sağlanır.
Güvenlik kameraları
Güvenlik kamera sistemlerinde de veri aktarımı zayıf akım kablolarıyla gerçekleşir. Güvenlik kameralarında koaksiyel ve data kabloları ile görüntü aktarımı yapılır.
İnterkom sistemleri
Binaların iç kısmında ses ve görüntü sinyallerinin iletiminde yani intercom sistemlerinde zayıf akım kablosu çeşitleri kullanılır.
Ağ (data) sistemleri
Bilgisayar ağları, IP telefonlar, modem ve router bağlantıları gibi alanlarda veri akışı zayıf akım kabloları ile yapılır.
Ses ve anons sistemleri
Hoparlörler ve kontrol cihazları arasında düşük voltajlı olan ses sinyalleri bu kablolar ile taşınır.
Kartlı geçiş sistemleri
Kartlı geçiş sistemleri de zayıf akım kablosunun kullanım alanlarından biridir. Bilgi alışverişini sağlayan sistemlerde tercih edilirler.
Uydu-TV sistemleri
Uydu ve TV sistemlerinde de kullanılan bu kablolar televizyon yayınlarının dağıtımı için sinyallerin ilgili alana parazit siz bir şekilde ulaşmasını sağlar.
Zayıf akım ve güçlü akım kabloları arasındaki farkları genel olarak 4 farklı kategoride ele alabiliriz.
Gerilim seviyesi
Zayıf akım olarak adlandırılan akım 0-50V arasıdır. Güçlü akım ise genellikle 220V veya üzeridir. Dolayısıyla kablolar da bu akıma uygun olur.
Kullanım Amacı
Zayıf akım kabloları iletişim ve kontrol amaçlı kullanılırken, güçlü akım kabloları enerji aktarımı amaçlı olarak kullanılır.
Kablo yapısı
Zayıf akım kablolarında parazit önleyici vardır. Güçlü akım kablolarında ise olmaz, bu kablolarda kalın yalıtım katmanları daha fazladır.
Risk düzeyi
Elektrik çarpması riski zayıf akım kablolarında daha düşüktür. Güçlü akım kablolarında ise çok daha yüksek bir risk durumu vardır.
Bir zayıf akım kablosu genellikle aşağıda sıraladığımız bileşenlerden oluşan bir yapıya sahiptir.
İletken
İletken kısmı bakır olabildiği gibi daha farklı bir materyal de olabilir.
İzolasyon
İletkenin hemen üzerinde izolasyon kaplama vardır. İzolasyon da PVC veya polietilen (PE) malzemedir.
Ekran (shield)
Elektromanyetik girişimi azaltan bu bileşen, alüminyum folyo veya bakır örgü şeklinde olabilir.
Dış kılıf
Dış kılıf kısmı ise kablonun daha dayanıklı olmasını sağlar ve aynı zamanda neme karşı da dayanıklılık sunar.
Zayıf akım sistemlerinde kullanılan kablolar, ilettikleri sinyal türüne göre farklılık gösterir. En yaygın kablo türleri şunlardır:
Data (Network) Kabloları
Data kabloları, veri iletimi için kullanılır. Günümüzde yaygın şekilde kullanılan türlere ise Cat5e, Cat6 ve Cat7 örneklerini verebiliriz. Data kabloları bükümlü bir yapıya sahip olurlar.
Koaksiyel Kablolar
Koaksiyel kablolar kamera sistemlerinde kullanılan çeşitlerdir. Uydu antenlerinde ya da kablolu TV bağlantılarında da koaksiyel zayıf akım kabloları kullanılır. Yaygın şekilde tercih edilenler RG6 ve RG59 modellerdir.
Yangın Alarm Kabloları
Uyarı sistemleri ve yangın alarm kabloları da zayıf akım kablosu türlerinden biridir. Bu kablolar arasında alev yürütmez özellikte olanlar da vardır ve yangın alarm sistemlerinde genellikle bu türün tercih edilmesi önerilir. Aynı zamanda duman çıkarmayan yapıda olanlar yangın sistemleri için en uygun olanlardır. Yangın sırasında da sinyal iletimi sağlıyor olmalarıyla ön plana çıkarlar.
Telefon Kabloları (TTR veya NYM)
Telefon kabloları ise TTR ya da NYM kablolardır. Hem analog hem de dijital telefon hatlarında kullanılabilirler. Çok damarlı bir yapıya sahip olduklarını da eklemek gerekir.
Alarm ve Güvenlik Kabloları
Alarm ve güvenlik sistemi kabloları da zayıf akım kablosu türlerinden biridir. Bu kablolar da çok damarlı yapıya sahip olur ve ince kesitli olarak üretilirler. İç mekanın yanı sıra dış ortamda kullanıma uygun olanları da vardır.
Ses (Hoparlör) Kabloları
Ses kabloları anons sistemleri ya da konferans sistemleri gibi sistemlerde kullanılır. Genellikle iki damarlı yapıya sahip olurlar.
Fiber Optik Kablolar
Veri iletiminin hızlı şekilde yapıldığı fiber optik kablolar, zayıf akım kablosu türlerinden biridir. Günümüzde internet altyapılarında genellikle bu kablo türü kullanılır.
BUS ve Otomasyon Kabloları
Bu kablolar ise akıllı bina sistemlerinde kullanılan ürünlerdir. Kontrol sinyallerinin taşınmasını sağlarlar ve bükümlü çift yapıdadırlar.
